WYKŁAD KROJU

1884 "ŚWIT "


1.Długość pleców od środka szyi do środka stanu.
2.Szerokość pleców na połowę od ręki do ręki.
3.Długość przodu od końca szyi do stanu.
4.Szerokość piersi na połowę od ręki do ręki.
5.Długość ramienia od szyi do ręki w ramieniu.
6.Wysokość ramienia na połowę od środka stanu przez ramię do stanu z przodu w środku.
7.Długość boczka od pachy do stanu.
8.Objętość szyi.
9.Objętość pachy.
10.Objętość talii.
11.Objętość baskiny 12 cent. niżej od stanu.
12.Długość rękawa od pleców przez łokieć do dłoni.
13.Długość spódnicy od stanu z przodu.

STANIK PIERWSZY SZKIC
1. Objętość szyi dzieli się na trzy części, dwie części na przody, trzecia na plecy. Od górnej kreski odejmuje się cent. jeden od środka pleców u góry i przeprowadza linię skośną, aż do wymierzonej objętości szyi.
2. Od góry mierzy się długość pleców, do stanu przeprowadza się kreskę prostą, następnie wcina w pasie cent.4, a dla osób bardzo słusznych cent.5, i przeprowadza się linię prostą do szyi. Jeśli osoba jest pochyła, kreska skośna nie doprowadza się 4 cent. od szyi. Jeżeli zaś garbata, to kreskę doprowadza się
do połowy wysokości pleców.
3. Po skośnej kresce od góry mierzy się w dół centimetrów 15 i od tej lini mierzy się szerokość pleców.
4.Mierzy się długość ramienia i daje znaczek. Od środkowej kreski w stanie prowadzi się do znaczku długość ramienia linią 3 cent. mniej od połowy wysokości ramion i daje się kreskę wysokości ramienia i długości razem.
5. Objętość pachy dzieli się na połowę, połowa daje się do przodu, połowa do tyłu. Z tej połowy odlicza się na plecy centimetrów 8, nigdy mniej ni więcej.
6.Objętość tali dzieli się na dwie połowy równe, przednią i tylną. Połowa tyły dzieli się na trzy części także równe, trzecią część stanowią plecy.
7. Od pachy w plecach kreska prosta w dół cent.6, od tej poprzeczna w plecy cent.4. Od końca tej kreski do końca pachy, kreska pierwsza skośna, druga w dół do stanu do końca kreski stanowiącej szerokość pleców. W połowie kreski od stanu 1 cent. ścięta na zaokrąglenie.
8. Baskina dzieli się tak samo jak talia i rozszerza 12 centimetrów niżej od stanu. Jeżeli chcemy mieć baskinę dłuższą, np. 30 cent. to u dołu baskiny dodaje się po
1 cent. na każdym szwie.
UWAGI
Jeżeli chcemy baskinę poszerzyć na tiurniurę, to od stanu na całą długość baskiny dodaja po 1 do 2 cent.
Zaszycie u pachy w plecach dla garbatych robi się tylko w podszewce.

plecy

BOCZEK
1. Objętość pachy dzieli się na połowę przednią i tylną. Połowa tylna po odjęciu 8 cent. na plecy, reszta się daje na boczek. Pacha z tyłu powinna mieć wzdłuż cent.14, a że na plecy bierze się centimetrów 8, na boczek zostaje cent.6, reszta centimetrów na szerokość.
2. Po wzięciu 6 cent. w dół w prostej lini daje się 4 cent. w plecy linia poprzeczna na wycięcie boczku.
3. Z reszty pozostałych centimetrów od połowy objętości pachy przy końcu lini prostej 6-cio centimetrowej, daje się linia poprzeczna w stronę przodu, co stanowi szerokość boczka u pachy.
4. Przy końcu szerokości boczka mierzy się długość boczka od stanu linią prostą, następnie wcina się w stronę pleców 1 cent. i od tego wciętego centimetra prowadzi się linię do pachy, to znaczy pochyłość boczka.
5. Od lini stanowiącej pochyłość boczka, w stanie mierzy się szerokość boczku w bok w plecy i od końca tej lini przeprowadza si linię prostą do 4 cent. wziętych na wygięcie i w środku tej lini wycina się cent. 1.
6. Baskina mierzy się tak samo jak w plecach, tylko od strony bioder w środku 12 cent. wygina się 1/2 cent.

boczek

PRZÓD
1. Od brzegu materyału odstępuje się centimetrów 4 i daje kreskę prostą wzdłuż materyału. Od górnej poprzecznej kreski w dół daje się centimetrów 8 i odtąd mierzy długość przodów.
2. Przy końcu długości przodu w pasie i przy wycięciu szyi, wcina się po 1 do 2 cent. i w środku długości przodu obydwa wcięcia zakończają się. Od stanu zaś zakończa się na 15 cent. w baskinie.
3. Trzecia część objętości szyi od 8 centimetra stanowiącego wycięcie szyi, i od kreski skośnej, mierzy się w skos do kreski poprzecznej w górze i daje linię skośną. W środku tej lini wcina się 2 cent. w dół, następnie zaokrągla wygięcie szyi.
4. Długość ramienia i wysokość mierzy się tak samo jak w plecach, dodawszy nad połowę 3 cent. odjęte w plecach.
5. Mierzy się szerokość piersi w połowie długości przodu i daje kreskę przy końcu szerokości piersi u pachy.
6. Pacha z przodu wzdłuż powinna mieć cent. 10, reszta pozostałych centimetrów od połowy objętości pachy daje się na szerokość. Od ramienia do kreski stanowiącej szerokość piersi, mierzy się cent.12 i od końca tej lini dalej prosto w dół 4 cent., reszta centimetrów pozostałych od połowy objętości pachy do końca kreski prostej daje się w bok w stronę boczka.
7. Od końca kreski poprzecznej u pachy mierzy się długość boczka i od końca tej lini w stanie dajemy linię poprzeczną przez całą szerokość przodu do środka długości przodu w stanie.
8. Po lini poprzecznej w równych odstępach daje się folgi wysokie cent 16. w górę i 12 cent w baskinę, dalej do końca baskiny po jednej i drugiej stronie środkowej kreski wcina się najmniej po 1.cen-cie.
9. Szerokość przodu rozmierza się w następujący sposób: połowa objętości tali stanowi szerokość przodów, a zatem czwarta część całej objętości tali stanowi szerokość połowy przodu. Mierzy się zatem kreskę poprzeczną od końca lini długości boku do przeciwległej lini i o ile więcej jest centimetrów nad miarę, czyli nad czwartą część objętości tali gubi się w folgach. Odstępy pomiędzy folgami jednym i drugim końcem lini poprzecznej powinny być równe. Folgi i zaszewka z przodu, powinny być najwięcej głębokie 4 cent. każda dla dorosłych.Gdyby wypadała więcej to trzeba odjąć z objętości przodu bez uwagi na to, że stanik się ścieśni.
10. Baskina oblicza się tak samo jak w boczku i plecach, dodamy tylko centimetry, które wciąć się mają w folgach na 12. cent. w baskinie.

przód

RĘKAW
1. Z całej objętości pachy odejmuje się 4 cent., reszta dzieli się na połowy. Do połowy wierzchniej rękawa dodaje się 4 cent. odjęte od spodniej połowy rękawa, np.: jeżeli objętość całej pachy ma 40 cent., to najprzód odejmuje się 4 cent. od całości, następnie dzieli się tak, aby połowa wierzchnia rękawa miała cent. 22, spodnia 14.
2. Po rozdzieleniu objętości pachy, od brzegu materyału, odstępuje się z boku i od góry po 2 cent, jeżeli rękaw nie jest namarszczczony; w przeciwnym razie po 4 cent.; następnie od górnej kreski zniża się 6 cent. i daje kreskę poprzeczną tak długą, jak wypada po rozliczeniu na wierzchnią połowę.
3. Od końca lini od strony łokcia cent. 10 nazad i od tąd daje się kreskę u góry 6 cent. i od niej do końca kreski poprzecznej przeprowadza się półkole. Z drugiego zaś końca lini poprzecznej od strony zgięcia ręki zniża się jeszcze 2 cent. i przeprowadza odtąd drugie półkole do środka górnej kreski tak, aby się obydwa półkola łączyły ze sobą.
4. Przy końcu lini poprzecznej od strony łokcia mierzy się długość rękawa, połowa kreski prosto, druga połowa wskos, przy końcu długości rękawa kreska poprzeczna do przeciwległej i w górę centimetrów 5, następnie nazad, kreska podniesiona z jednej strony 5 cent. w górę, z drugiej dochodzi do końca kreski długości rękawa. Szerokość lini przy dłoni podług upodobania. W końcu odejmuje się 1 cent. na zaokrąglenie.
5. Od strony zgięcia ręki mierzy się długość i w połowie wcina się w rękaw 6. cent. i odtąd do jednego i drugiego końca rękawa prowadzi się linie i w środku nich daje po 1 cent. na zaokrąglenie lini.
SPÓD RĘKAWA
1. Od górnej lini poprzecznej od strony zgięcia zniża się 2 cent., tak samo jak w wierzchniej połowie i odtąd prowadzi kreskę do lini górnej wskos, węższą od wierzchu podług rozliczenia. W środku tej kreski centimetr 1 na zaokrąglenie. Od końca lini stanowiącej szerokość przodu linia od łokcia jedna, druga do dłoni. Linia od łokcia do dłoni może być tak samo szeroką jsk wierzch, albo też węższą, a w takim razie ile u dłoni zwęża się spód, tyle poszerza się wierzch. W końcu zaś, ile cent. mniej ma spód na szerokości u dłoni, tyle powinien mieć w łokciu.

rękaw

UWAGA - sprostowanie
N.2 - boczek - zamiast na "wycięcie" boczku powinno być na "wygięcie" boczku
N.6 - przód - zamiast wzdłuż pachy cent. 10, powinno być cent. 16
w rysunkach:
- plecy od pachy - zamiast cent. 4 powinno być cent. 6 i 4 cent. w plecy, które są pominięte
- przód - pominięta liczba od ramienia cent. 12 i prosto wzdłuż 4 cent.



STANIK DRUGI
Górna połowa pleców kraje się i rozmierza tak samo jak w pierwszym staniku aż do objętości tali. Objętość tali rozmierza się w sposób następujący:
rozdzieliwszy całą objętość na połowę przednią i tylną, od tylniej do przedniej dodać trzeba cent. 8, np. : jeżeli cała objętość ma cant. 50, połowy równe przodu i tyłu po 25, to należy odjąć od tyłu 8 cent. tak aby zostało 17 cent., do przedniej połowy dodać 8 cent., czyli tylnia powinna mieć cent. 17, przednia 33. Baskina rozdziela się tak samo jak talia. Objętość pachy dzieli się na połowy, następnie od tylniej połowy odejmuje się do przedniej cent. 4 u każdej połowy.
Boczki tak samo jak w pierwszym staniku, dodamy tylko z 4 cent. wziętych z tylniej połowy, zaszewkę w równych odstępach i tak samo głęboką jak folgi. Czyli przód od drugiego stanika powinien mieć oprócz dwóch folg trzecią zaszewkę. Przy końcu poprzecznej kreski w pasku dodaje się 2 cent. na szerokość, na zaszycie zaszewki.

stanik 2-gi

STANIK TRZECI
Plecy rozmierzają się tak samo jak u poprzednich staników aż do objętości talii. Talia dzieli się na połowę; następnie połowa ttylna dzieli się na pięć części równych. Jeżeli przy dzieleniu wypadnie 1 lub 2 cent. więcej nad 5 części równych, to dodaje się do pleców. Baskina rozmierza się tak samo jak talia.
BOCZEK PIERWSZY
Objętość pachy dzieli się tak samo jak u pierwszego stanika na połowę. Z tylniej połowy pach odejmuje się na plecy cent. 8, resztę rozdziela się na dwie części równe, które stanowią objętość boczka u pachy.
1. Od górnej lini poprzecznej daje się kreska cent. 4 prosto w dół, reszta centimetrów jaka wypada na objętość boczka pierwszego, idzie w poprzek na szerokość boczka.
2. Od strony pleców odmierza się jeszcze 2 cent. w prostej linii i w poprzek 4 cent. od strony pleców na wygięcie boczka. Reszta rozmierza się tak samo, jak w poprzednich stanikach. Mierząc długość boczka, dodaje się 2 cent. nad miarę, z uwagi, że wzdłuż dało się tylko 4 cent., zamiast 6, jak u pierwszych staników, mających po jednym tylko boczku.
3. Po odrysowaniu całego boczka, w środku linii stanowiącej jego pochyłość, wcina się cent.1, aby linia była półokrągłą.
BOCZEK DRUGI
Od kreski górnej poprzecznej w dół prosto cent.2, reszta centimetrów pozostaje na szerokość boczka, jak również baskina rozmierza się tak samo, jak w stanikach poprzednich. Od strony pierwszego boczka, w środku linii od stanu do końca pachy, 1 cent. wysuwa się na wygięcie boczka.
OGÓLNE UWAGI O BOCZKACH
Jeżeli biorąc miarę, bierzemy plecy dłużej, poza pasek, czyli prostą linię stanu dłużej 2 cent., to wtenczas mierzy się plecy po stronie boczka, od stanu do pachy, i boczek od strony pleców również od pachy do stanu. O ile zaś wypadnie linia dłuższa u boczka od strony pleców, np.: 2 cent., to poza stan daje się cent.1. Jeżeli dłuższa 3 cent. to 2 cent. dodać trzeba, czyli o 2 cent. podłużyć boczek od strony pleców i odtąd doprowadzić linię wskos przez szerokość boczka do końca jego długości z przeciwnej strony. W baskinie od prostej linii środkowej odstąpić należy w bok tyle cent. ile podłużony stan od strony pleców i odtąd mierzyć baskinę na połowę. Boczek z przeciwnej strony nie przedłuża się w stanie nad miarę. W takim tylko razie, jeżeli po każdej stronie pleców są 2 boczki, to pierwszy od pleców przedłuża się o 1 cent. więcej jak z drugiej strony, np.: wypada przedłużyć boczek o 1 cent., a zatem od strony pleców podłuża się stan o 1 cent. a z drugiej strony już nie. Drugi boczek linia poprzeczna w stanie prosta. Jeżeli zaś należy podłużyć boczek pierwszy o 2 cent., to z przeciwnej strony 1 cent. Boczek drugi od strony pierwszego podłuża się wtedy o cent. 1, ze strony przeciwległej nie podłuża się już nic.
PRZÓD
Rozmierza się tak samo jak u drugiego stanika z tą różnicą, że nie dodaje się 4 cent. z każdej strony wziętych z pleców. Kreska w środku trzeciej zaszewki u pachy pochyla się do boku od środkowej kreski w zaszewce.

stanik 3-ci

boczki

STANIK ZAPINANY Z BOKU
Plecy i boczki krają się na sposób drugiego stanika, albo na sposób stanika trzeciego.
Przód z brzegu materyału zamiast 4. cent., odstąpić należy najmniej cent. 10, stosownie do tego jak szeroko w piersiach ma zachodzić kamizelka. Po odrysowaniu jednej połowy przodu, z przeciwnej strony kreski stanowiącej środkową linię przodu, mierzy się objętość szyi i prowadzi linię do pierwszej folgi. Kamizelka w stanie, baskinie i do połowy stanu czyli do początku folg, powinna się kończyć na pierwszej foldze. Mierzy się zatem odległość od linii środkowej do folgi na jej początku, w stanie i w baskinie, i podług tych znaczków odrysowuje się kamizelka.

stanik zapinany z boku

SURDUCIK
Plecy i boczki jak u poprzednich staników, a że surducik zwykle robi się z kontrafałdą w tyle, a zatem najlepiej krajać na sposób drugiego stanika. Przód odrysowuje się tak samo. Wygięcia szyi nie robi się wcale. O ile zaś mniejsze czy większe chcemy mieć klapki, tyle ścinamy od górnej kreski wskos, albo też zostawiamy nie ścięty wcale. W każdym razie szerokość szyi w przodzie mierzy się, ażeby wiedzieć, jak daleko odrysować ramie. Jeżeli chcemy mieć zapięty, na boku dodaje się kamizelka cała, albo też tylko od początku do końca folgi.

1-szy surducik

2-gi surducik

ŻAKIETKA
Kraje się na sposób drugiego stanika. Baskina u pleców tak długa, jak razem wzięte baskina u reszty stanika i dodana do niej klapa u dołu. Kontrafałdy podług upodobania od stanu lub w połowie baskiny. Baskina u boczków i z przodu powinna być 12 cent. długa. Niżej daje się skośne klapy zupełnie równe, ścięte z przodu.

żakietka

STANIK plecy z czterech części
Plecy rozmierzają się o cztery cent. w ramieniu, na szerokość pleców, w stanie i w baskinie. Następnie mierzy się ramię przez połowę, plecy przy końcu 8 cent., na połowie wygięcia, w stanie i w baskinie. Od linii środkowej po jednej i drugiej stronie po dwa cent. odstępu na zeszycie. Boczki i przód jak u innych staników.

plecy z 4 części

KAFTAN
dwie połowy
Składa się materyał na połowę i na środkowej linii nie wcina się wcale.Szyja i ramię mierzy się tak samo jak w staniku. jeżeli nie wzięto miary wysokości ramion, to od poprzecznej kreski od góry na pochyłość ramienia spuszcza się cent.11 w plecach, z przodu 5, czyli równe połowy po 8, a zatem odjąwszy od połowy tylnej cent.3, wypadnie 11 i 5. Objętość pachy dzieli się na dwie połowy. W plecach od ramienia 8 cent., prosto w dół 4 cent., pozostałe 2 cent. zniża się w końcu połowy pachy.
Od końca linii u pachy z boku połowy długości boczka linia prosta, dalej zaś do końcadługości kaftana linia skośna. Przód nie rozmierza się wcale, wyjąwszy szyi, ramienia, pachy i szerokości piersi tak samo jak u staników. Linia od boku rysuje się w ten sam sposób jak w plecach.

kaftan-ryc13

kaftan-ryc14

KOŁNIERZYKI
Stojący kołnierzyk kraje się podług objętości szyi. Od prostej linii podług podkroju szyi w górę 4 cent. w środku linii 1 cent. i podług tego rysuje półkole. Wysokość kołnierzyka podług upodobania.
(brak kawałka opisu - chyba "zgubiłam" 1 kołnierzyk)
Kołnierzyk pół wypukły podnosi się tak samo w górę z przodu 4 cent, nie rysuje półkola, tylko z prawej strony wcina się w dół 4 cent.
Kołnierzyk marynarski W górę z przodu cent.8, w bok od góry 4 cent. z tyłu w dół 8 cent.
Z przodu w górę cent.8, w bok z przodu od górnej kreski w stronę tyłu 8 cent., w dół z tyłu cent.8.
Kołnierzyk męzki. Linia górna prosta, z tyłu w dół 3 do 4 cent., po-za prostą linię dolną w skos 1 cent.

kołnierzyki

SPÓDNICA
brak mi opisu